در جامعه اسلامی مساجد خیر فقط مقر و محلی برای عبادت و حافظه پروردگار بوده بلکه تحت عنوان پایگاهی فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ... در جهت پیشبرد هدف ها اسلامی مطرح بوده اند. این واقعیت با نگاهی زود گذر به مقام و نقش مساجد در ابتدا اسلام(1) بخوبی آشکار میگردد. در بنا شده در اسلام مسجد جایگاهی به حجم یک مدرسه جامع و زنده و موقعیتی به پهنه آرمان های یک رسالت جهانی و ظرفیتی به فراخی بشریت دارااست نقش مساجد در جامعه اسلامی بدانگونه میباشد که رسول اکرم(ص) مساجد را کانون های مدام بیدار امت اسلامی(2) معرفی نموده اند. از این رو هماهنگونه که اسلام مکتبی میباشد جامع و پویا که در کل عرصه های معاش عموم دخالت و نقش دارااست ورهرگز نمی اقتدار آن را به عبادت صرف و ارتباط بشر باایمان محصور نمود. مساجد نیز گستره ای مسجد النبی کوهسنگی مشهد به حجم جامعیت احکام اسلامی داشته و نمی اقتدار آن را در عبادت صرفا خلاصه نمود و کارکردهای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و .. آن را نادیده انگاشت. بحمدالله انقلاب اسلامی مساجد را از انزوا و مهجوریت بیرون ایجاد کرد و به مراکزی فعال و پویا در راستای پیشبرد هدف ها اسلامی تبدیل نمود و این مرکزها که می فت به دست آلزامیر امانت خواهد شد را به مقر های محوری در هدایت و جهت دهی جامعه مبدل ایجاد کرد. نقش و کارکرد مساجد در زمانه مبارزات ملت اسلامی قبلی و پس از موفقیت انقلاب اسلامی و در زمان جانبداری مقدس براستی یادآور شرایط مساجد در ابتدا اسلام و نهضت فرستاده اسلام(ص) بود. امروز نیز در سایه عملکرد های نظام اسلامی مساجد از شرایط و رده نیکی منتفع میباشند وجود کانون های فرهنگی و هنری و مقر های بسیج، برگزاری کلاس های نهضت سوادآموزی، مدرسه القرآن ها، شوراهای حل و اختلاف و در کنار مساجد بیان کنده دقت و اهتمام نظام اسلامی به کارکردهای اساسی مساجد و رده آن میباشد اما گنجایش های بیشتری در مساجد وجوددارد که موردنیاز میباشد از آن به کارگیری مطلوب بشود. در خصوص معماری مساجد نیز اقدامات خیر و خوبی انجام یافته میباشد و شاهد مساجدی با فضاهای مطلوب برای کار های گوناگون فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... هستیم و مؤسسه مسجد درین راستا همت های نیکی را جاری ساختن داده میباشد که موردنیاز میباشد بیشتر وجدی خیس دنبال خواهد شد در باب مساجدی هم که فضای مایحتاج را برای اعمال کار های گوناگون ندارند می قدرت با تاسیس مؤسسات و مرکزها آموزشی-فرهنگی در کنار مساجد و تماما در حدود آن ها که از سوی مسجد اداره شوند این شغل ها را پیگیری نمود اما اینگونه مراکزی هیچ گاه مارا از مسجد با به عبارتی خصوصیت هایی که در اسلام برای آن رقم خورده غنی نخواهد کرد ولی کلام دراین میباشد که رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد می بایست اینگونه دسته هایی را به مساجد اضاف نمود خیر این که آنهارا جایگزین مساجد نمود. کلام خود را با کلامی جامع و قشنگ از امیرالمؤمنین(ع) که بیانکننده منزلت یک مسجد اصیل در اسلام میباشد را به نقطه پایان میبریم. حضرت(ع) میفرمایند: «هر که به مسجد رفت و آمد نماید یک کدام از هشت چیز بخش وی شود: برادری که از وی در رویکرد معبود به کارگیری می نماید، دانشی تازه، آیه ای سفت، سخنی که مایه هدایت و راهیابی وی باشد، عفو الهی که آن را انتظار میکشد، سخنی که اورا از گمراهی گشوده داراست، رخنه گناه به باعث خوف از معبود و حجب و حیا تنمودن از برادران شرعی خود.»(3) این ماجرا قشنگ بیان کنده جنبه های آموزشی و بعد ها تربیتی و اخلاقی و فرهنگی و اجتماعی مسجد میباشد و این که می بایست بگونه ای باشد که در سایه آن بهاین هدف ها دست یافت. ---------------- پی نوشت ها: 1. ر.ک: سیمای مسجد، رحیم نوبهار، ج 2. 2. کنزالعمال، ج 8، ص 253. 3. روحانی حر عاملی، وسائل الشیعه، ج 3، ص 480، باب 3 از ابواب احکام المساجد، داستان 1.
مسجد محل پرستش میباشد و فرقش با حسینیه و مهدیه درین میباشد که بشر جنب و زن در هم اکنون عادت و نفاس نمى توانند وارد مسجد شوند؛ یعنى، توقف آنان در مسجد حرام میباشد. و به صورت کلى کارهایى که با شأن مسجد سازگار وجود ندارد و موجب بی آبرویی مى خواهد شد در مسجد روا وجود ندارد. مثل برگزارى پایکوبی عروسى و یا این که جشن و پای کوبی هایى که در آن کف زدن و اثمال اینها باشد. البته در مهدیه و حسینیه ورود جنب و حائض حرام وجود ندارد، در شرایطی که دیوار یا این که فرش آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد مسجد نجس گردد پاکسازی آن واجب میباشد به بر خلاف حسینیه و در احکام دیگرى نیز تفاوت داراهستند.در ارتباط عملکردهای اعتقادی و مذهبی مساجد، مقاله ها متعدّدی نگاشته گردیده است و اندیشمندان عرصه تفحصهای مسجدی، به ذکر خصوصیتهای مسجد طراز اسلامی و انقلابی پرداختند. این پژوهش ها، بسیار متعدّد میباشند و ذکر آن ها درین مقال نمیگنجد. محقّقان و محققان، در پوسته دسته مقالهها فروغ و روشنایی مساجد که توسّط راس پژوهش به کارها مساجد مرزوبوم نشر یافته و در هم اکنون تجدید چاپ میباشد، به همگی کارکردهای متنوّع مساجد پرداختهاند. بعضا به کارکردهای عبادی و گروهی به کارکردهای فرهنگی و اجتماعی و بعضا به کارکردهای ضابطهگرائی، آموزشی، سیاسی، نظامی و... اشاره کردهاند. محقّقان این مقولهها با واحد سنجش قرار دادن مساجد صدر اسلام و اوایل انقلاب به خودکارفرسائی پرداختند که ذکر چکیده یا این که پیشینه مطالعه این تفحصها، خویش، تحقیقی جامع را میطلبد. با تحقیق شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد پژوهش ها صورت گرفته، مشخّص میگردد که پژوهشی به صورت خاصّ به قضیه رقیبان مسجد و جراحتشناسی این مقوله اشاره نکرده میباشد. لحاظ بهاین خلاء پژوهشی، نگارنده به تتبّع و استیناف در راستای این مسئله مبادرت کرده است.
عمارت آن، هفت فرسنگ در هشت فرسنگ باشد . رایت او بر این کوه سپید بزنند، به نزد دهی قدیمی، که در جنب مسجد میباشد، و قصری سابق – که قصر مجوس میباشد – و آن را «جمکران» خوانند . از تحت یک منارهی آن مسجد خارج آید، مجاورت آن جا که حریقمنزلی گبران بوده … [16]
از این حدیثشریف، به کار گیری میخواهد شد به نحوی که مسجد سهله در زمان ظهور حضرت بقیةالله، ارواحنا مسجد النبی کوهسنگی مشهد فداه، مقر آن حضرت خواهد بود، مسجد مقدس جمکران نیز در بعد از ظهر ظهور، رده خاصی داراست و مقر دیگری برای آن حضرت میباشد .
مرحوم کاتوزیان، بعد از نقل متن بدون نقص حدیث، به تفصیل و تعبیر و تفسیر آن پرداخته، در بارهی کوه سپید و قصر مجوس و دیگر تعبیرهایی که در حدیثشریف آمده و ما به دلیل اختصار نیاوردیم، به شرح، صحبت گفته میباشد [17]
خوانندگان گرامی، اعتنا داراهستند که روایات ملاحم، چندان نیازی به بازرسی در گواهی ندارند; چون، جز معصومان علیهم السلام که با سرچشمهی وحی مربوط بودند، فرد دیگری نمیتوانستخبری بگوید که صدها سال آنگاه تحقق پیدا نماید .
روزی که امیرمؤمنان علیه السلام به حذیفه از مسجد جمکران خبر میاعطا کرد، در مملکت حجاز و عراق، کمتر کسی رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد اسم قم را شنیده بود، لذا میبینیم که در روایات فراوانی، به هنگام مشاجره از قم، به «در حوالی ری» تفسیر گردیده تا بهاین وسیله، شرایط جغرافیایی شهر قم، برای اصحاب ائمه علیهم السلام پرنور شود .
از این رهگذر، احتمال نمیرود که احدی از عموم حجاز، اسم جمکران را تحت عنوان یکیاز دهات قم شنیده باشد .
نکات ریزی که در زمینهی قصر مجوس و حریقمنزلی گبران آمده، مطلبی عدم وجود که در حجاز و عراق، کسی از آن با خبر باشد .
به هنگام صدور این حدیث از مولای متقیان علیه السلام، کسی نمیتوانست پیشبینی نماید که در کنار ده جمکران، در آجل، مسجدی ساخته گردد و با حضرت بقیةالله (عج) – که آن روز متولد نشده بود – رابطه خواهد داشت .
زمانی که روحانی صدوق، این حدیث را در کتاب مونس الحزین درج میکرد، فارغ از شک وتردید، این مسجد، مناره نداشت .
وقتی که مالک خلاصة البلدان، در قرن دوازدهم، این حدیث را از مونس الحزین نقل میکرد، گشوده هم آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد مسجد مقدس جمکران، منارهای نداشت; چون، برای اول توشه، در سال 1318 هجری، یک مناره در زاویهی جنوب شرقی مسجد ساخته شد [18]
وقتی که مرحوم کاتوزیان، این حدیث را در کتاب انوار المشعشعین مینوشت، مسجد جمکران، تنها یک مناره داشت و تا چندین سال پیش نیز به همین منوال بود، البته دراین حدیث آمده میباشد که «از ذیل یک منارهی آن، مسجد، خارج آید» .[19]
این تفسیر، مصرح میباشد درین که به هنگام ظهور حضرت بقیةالله، ارواحنا فداه، مسجد مقدس جمکران، بیش تر از یک مناره خواهد داشت، در حالی که به هنگام چاپ کتاب (1327 هجری) مسجد، تنها یک مناره داشت .
معجزات حضرت بقیة الله علیه السلام در مسجد مقدس جمکران
کرامات و معجزات و عنایاتی که از ائمهی اطهار علیهم السلام صادر گشته و از سوی راویان گزینه پشت شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد گرمی ماجراگردیده، و در کتابهای آیتم استناد تصویب شده، منحصر به فرد به صدر اسلام و قرن ها نخستینی اسلام وجود ندارد ، بلکه هر روز در دور و اطراف عالم ، بویژه در بقعه ائمهی هدی علیهم السلام معجزات و کرامات نوای تحقق مییابد که عامل حقانیت پیشوایان شیعه ، و مایهی دل گرمی شیعهها میباشد .
هرمورد از شما، یک یا این که یکسری اعجاز در بقعه مطهر ثامن الحجج امام علی بن موسی الرضا علیه السلام چشم و یا این که شنیدهاید .
فعلا که روزگار فرمانروایی حضرت بقیة الله، ارواحنا فداه، میباشد، تمامی روزه ، دهها نفر در اقطار و اکناف عالم، با توسل به زیر مداقه آن حضرت علیه السلام ، از امراض صعبالعلاج و دیگر دغدغههای خانمان سوز، به صورت معجزآسا ، رهایی مییابند و برای مدام ، خویش را رهین مداقه آن حضرت میدانند .
دراین جا، یکی این کرامتها را که در شب دوازدهم جمادیالاولی 1414 هجری، در مسجد مقدس جمکران، برای یک نوپا سیزده سالهی زاهدانی رویداد ، برای نورانیت قلب خواننده گان گرامی میآوریم .
این نوباوه، سعید چندانی، علمآموز کلاس پنجم ابتدایی میباشد که در مدرسه ابتدایی محمد علی فائق، در زاهدان ، سرگرم علم آموزی میباشد .
سعید، در یک خانوادهی مذهبی، در زاهدان متولد گردیده و بر طرزی عقاید اهل تسنن تربیتیافته میباشد .
مامان سعید، در حالتیکه چه از نگاه نسب، به قبیله عصمت منسوب میباشد، اما وی نیز سنی حنفی میباشد .
سعید ، 1 سال و هشت ماه قبل از تاریخ خاطر گردیده، در یک تعمیرگاه ماشین، پایش میلغزد و به چاهی که روغن و فاضلاب تعمیرگاه در آن میریخته میافتد، و آسیبهای مختلفی بر بدنش وارد میخواهد شد . این آسیبها، بهبود مییابد، اما غدهای در حیطهی شکم پدید میآید . ابتدا، خیال و خاطر مینمایند که فتق میباشد، اما با سپری شد چندین ماه، پزشکان معالج، اظهار مینمایند که غدهی سرطانی میباشد و می بایست اورا برای درمان به طهران ببرند .
از سایر بناهای مشهور عصر سلجوقی مسجد جامع اردستان میباشد. بنای نخستین این مسجد در قرن ها اول اسلام پیریزی گردیده و به وسیله معماران سلجوقی به نقط ی اوج كمال رسیده میباشد. تزیینات خوشگل و دیدنی دقت گچبری و آجركاری مهمترین وجه این مسجد جامع میباشد. این سازه را در مسافت سال های 555-553 هجری قمری مدرس محمود اصفهانی تعمیر و بازسازی کرده و ابعاد نیز در زمانهای تیموری و صفوی آیتم نوسازی قرار گرفته میباشد.
مسجد جامع برسیان یا این که پارسیان در 42 كیلومتری شرق اصفهان از سایر بناهای اساسی زمان سلجوقی میباشد كه در طول ملكشاه درست شده و در زمانهای بعد از آن بازسازی و تجدید بنا شدهاست. «طبق كتیبه گچبری گردیده مسجد، محراب بسیار زیبای آن که در 498 هجری و مناره آجری آن در 491 هجری سازه شدهاست دارنده مسجد النبی کوهسنگی مشهد کتیبه کوفی پر رنگ ای میباشد که آیه معروف « انما یعمرمساجد الله اینجانب امن بالله والیوم الاخر واقام الصلوه و اتی الزکوه ...» نگاشته گردیده.
مساجد جامع قزوین، بروجرد و اردبیل، مساجد اصلی دیگر زمان سلجوقی میباشد. البته دراین دربین مسجد جامع اردبیل خصوصیت خاصی داراست. از نگرش دانشمندان اهل ایران و فرنگی، مسجد جامع اردبیل بیانکننده سه عصر ساختمان سازی میباشد: زمان اولیه بیانکننده بنای نخستین آن و مرتبط با زمان قبل از اسلام میباشد، عصر دوم با ایجاد کرد مسجد جامع بوسیله سلجوقیان بر روی به عبارتی بنای قبل از اسلام و عصر سوم عصر تجدید بنا آن(بعداز ویرانی به وسیله مغولان) بوسیله حكومت ایلخانیان میباشد.
در زمان سلجوقی بناهای دیگری نیز بنیاد معماری کشورایران اسلامی را غنا اعطا کرد. رباط یا این که کاروانسرای شرف درقسمت شرقی خط مش سرخس و کامل شدن گردیده در سال 549 هجری، از نگرش پژوهشگران، موزه هنرمعماری جمهوری اسلامی ایران نامیده میشود. « تنوع آجرکاری گچبری و تلفیق خشت و گچ درین سازه رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد به طوری میباشد که هرکدام از آنها میتواند در ستون شاهکارهای هنری قرن چهارم و پنجم هجری قرار گیرد.»
معماری اسلامی کشورایران در زمان ایلخانی
معماری زمان خوارزمشاهی و ایلخانی که بعداز سلجوقیان توان را به دست گرفتند از حیث مدل تا حدودی مشابه به عصر سلجوقی میباشد و به تفسیر بعضی مورخان ادامه مدل سلجوقی. البته مسجد گناباد که دارنده تزئینات اختصاصی و بسیار زیبای آجرکاری و مرتبط با زمان خوارزمشاهی میباشد و درسال 609 هجری سازه شده از حیث مدل با عصر سلجوقی و ایلخانی گوناگون میباشد.
حكومت ایلخانان در کشور ایران با حمله هولاگو(نواده چنگیز) به کشورایران در سال 1253 میلادی(681 هجری) استارت و با تصرف بغداد در سال 1258 بغداد تمام شد. او اولی حاكمی بود كه خویش را ایلخان یعنی خانِ فرودست خان مغول نامید. اخلاق چادرنشینی و صحراگردی، اذن اخلاق بناهای کبیر و باشكوه را بدین بستگان نمیبخشید البته شناخت متمدن و هنر اهل ایران و لزوم تشکیل داد بناها، اعتنا ویژه آنها را به معماری را موجب شوید و بناهای شگرفی را در مراغه، تبریز، بغداد و سلطانیه به وجود آورد.
اولین بنای تشکیلشده به وسیله آنها، رصدخانه مراغه بود كه تشکیل داد آن درسال 658 هجری استارت شوید. در آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد سال جاری غازانخان به اسلام مشرف گردیده و اسم محمود را برای خویش برگزید. او به هم پا وزیر كاردان خویش، خواجه رشیدالدین، حیات نوای به اقتصاد اعطا کرد و از فواید آن برای تشکیل داد مساجد و بناهای دیگر منفعت گرفت. این حركت به وسیله جانشینانش الجاتیو و ابوسعید پی گرفته گردیده و بناهای اصلی معماری مذهبی در سالهای 736-695 هجری اخلاق و رفتار شوید.
از مهم ترین بناهای این زمان میقدرت به مجتمع حرم غازان خان در غرب تبریز، حرم خواجه رشیدالدین در حومه شرقی تبریز و بنای كمنظیر و باشكوه الجاتیو در شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد سلطانیه ـ كه آن را با عظمتترین معماری عصر ایلخانی میدانند ـ اشاره كرد.
فقها به استناد این احادیث و پیشنهاد هاى موکد نبی اکرم(ص) و ائمه شیعه, نماز قرائت در مسجد را براى اهل یک محل اش مستحب موکد دانسته و سوراخ نماز در مسجد به وسیله اهل یک محل آن را مکروه قلمداد نموده اند.
مرحوم آیه الله سیدمحمدکاظم یزدى در کتاب ((عروه الوثقى)) مى گوید: براى اهالی مسجد مکروه میباشد که سوای عذرى; مانند باران, نماز را در غیر آن مسجد اقامه نماید. (4) و در رساله هاى عملیه مى خوانیم: ((مستحب میباشد نمازهاى واجب خصوصا نمازهاى یومیه را به جماعت برگزار نمایند و در نماز صبح, مغرب و عشا خصوصا براى هم محلی مسجد و کسى که صداى اذان مسجد را مى شنود بیشتر پیشنهاد گردیده است)).
طبق برخى از احادیث منقول از اهل بیت ـ علیهم السلام ـ هم محلی مسجد تا چهل منزل از هر جانب مى باشد. در قصه دیگرى کسانى مسجد النبی کوهسنگی مشهد که صداى اذان را (به صورت طبیعى) مى شنوند, تحت عنوان همسایگان مسجد معرفى گردیده اند.
معاویه بن عمار مى گوید: به امام راست گو(ع) پهنا کردم: فدایت نحس حدود همسایگى چقدر میباشد؟ فرمود: از هر طرف چهل منزل.(6) و فرستاده اکرم (ص) فرموده اند: ((حد الجوار اربعون دارا)).(7)
در اکثر وقت ها روستاها و شهرهاى خرد طبق مضمون ها این احادیث تمامى اهالى حوزه با مسجد اهالی اکانت مى شوند, خصوصا در صورتی مسجد در راس شهر باشد و یا شهرها داراى یک سری محله بوده و درکانون آن محله ها مسجدى باشد, مردمان آن دیار تماما هم محلی مسجد محسوب گردیده و مورد نیاز میباشد نماز خویش را در مسجد محل اقامه نمایند و با این فعالیت مستحبى موکد را عملى کنند.
در مشاجره وقف این مسإله مطرح میباشد که درحالتی که کسى چیزى را وقف بر تیتر همسایگان بنماید دراینصورت درآمد حاصله از وقف به چه کسانى وابستگی مى گیرد, در کتاب شرایع در این باره سه شالوده بررسى گردیده است, ابتدا در معین نمودن هم محلی می بایست به عرف مراجعه خواهد شد و براساس حیث دوم هم محلی هر که صاحبان منزل هایى اند که تا مسافت چهل ذراع از هر طرف واقع گردیده و اندازه هر ذراع از آرنج دست تا سرانگشت میانه دست مى باشد. حیث دیگرى, چهل منزل از هر طرف را هم محلی مى داند, بعد پژوهشگر حلى این حیث را مردود دانسته و صاحب و مالک جواهر آن را از نوادر دانسته و روایاتى را که هم محلی را چهل منزل از هر طرف مشخص کرد. حمل بر تقیه کرده است. وى مى افزاید: ازآنجاکه لفظ هم محلی واژه و کلمه اى ((عرفى)) میباشد و شرع مقدس هم دراین باره کلمه و واژه خاصى ندارد, براى دست یافتن به معناى آن می بایست به عرف مراجعه کرد, وى راجعبه احادیثى که حد هم محلی را چهل ذراع معلوم کرده گوید: شاید بتوان خاطرنشان کرد خواسته معصوم(ع) از این ذکر, به عبارتی معناى عرفى و رایج فی مابین عموم میباشد و بنابراین لحاظ ابتدا و ثانى راجعبه معلوم نمودن حد اهل یک محل با یکدیگر خلاف نخواهد بود. علامه حلى, پژوهشگر آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد کرکى (متفحص ثانى), شهیدثانى و تنى یکسری از فقهاى متإخر ملاک در انتخاب اهل یک محل را مراجعه به عرف تلقى نموده اند.
همسایگان مسجد می بایست علاوه بر اهتمام ورزیدن به عمران و آبادانى مسجد در کار هاى خویش علت اى منزه و الهى داشته و سعی خویش را براى احیاى منزل توحید خالص نمایند و در پى آوازه هاى فناپذیر و علت هاى به محاسبه رونده نروند. همسایگان می بایست در کردار, اخلاق و رفتار و برخوردهاى اجتماعى نیز حرمت مسجد را ملاحظه نمایند و آن را مقر تربیت دینى و رویش حالات فطرى و روحى تلقى بنمایند. کوتاهى در محافظت و استحکام مسجد و تسامح در کارها این جای ارجمند, به وسیله همسایگان, قضیه هاى تخریب آن را پدید آورده و خداى ناکرده این اشخاص شامل سخنى از قرآن مى شوند که مى فرماید: ((وکیست ستمکارتر از آن که عموم را از بیان اسم معبود در مساجد ممانعت نماید و در خرابى آن بکوشد, اینگونه گروهى نباید در مساجد شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد مسلمین حضور یابند جز آن که بر خویش (به خیال ایفا سوء) خائف باشند, ذلت در عالم نصیبشان مى گردد و در آخرت عذابى بسیار دشوار داراهستند)).
از حضرت على(ع)(10) اورده شده که آن امام فرموده اند: ((مسجد در خصوص خرابى خویش به پیشگاه خدا متعال گله مى نماید و از آبادکنندگانش وقتى از آن بدور شوند و بعد به سویش آیند خوشحال مى شود, همان طور که یکى از شماها وقتى مدتى از فردى بدور بوده اید و درحال حاضر به طرف شماآید شادمان مى گردید)).(11)
بیهقى سبزوارى مى گوید از عهدوپیمان بزرگى آورده شده که اجر پاک سازی مسجد بسیار میباشد و فضیلت آن بى شمار بوده و آیه ((...ان طهرا بیتى للطائفین والعاکفین و الرکع السجود))(12) بر این مفهوم دلالت داراست. پیامبر آفریدگار(ص) فرمود کسى که مسجدى را جاروب نماید, زیرا فردى میباشد که با پیامبرخدا(ص) در چهارصد غزوه کمپانی کرده و چهارصد حج اعمال داده و چهارصد عبد, آزاد نموده و چهارصد روز, روزه گرفته اند. در نقطه نهایی این ماجرا, بیهقى مى افزاید: زیرا اجر پاکسازی مسجد اینگونه باشد, ثواب تعمیر آن نیز این سیرتکامل میباشد.(13) براین اساس همسایگان مسجد نباید خودشان را از اینگونه جایزه هاى معنوى محروم نمایند و نسبت به پاکیزه نگه داشتن منزل خداوند و آبادانى مرکز ها عبادى و مصلا ى مومنین اعتنا و اهتمام ویژه داشته باشند و این سیرتکامل رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد نباشد که در نظافت و عمران منزل هاى خویش مصر گردند, ولى از تعمیر و پاکسازی مساجد غافل گردند.
زنان فرستاده تمامی از مهاجرین بودند.(44) در مهاجرت به حبشه 18 زن حضور داشتند(45) که اسماء بنت عمیس، ام سلمه و رقیه دختر پیامبر آفریدگار برای مثال آن ها بودند.(46)
فی مابین زنان مهاجر به مدینه فاطمه بنت اسد، مامان امیرمؤمنان(ع) نیز بود. طبق فرمایش امام راستگو(ع)؛ او اولی زنی بود که پیاده از مکه به مدینه به سوی فرستاده مسافرت نمود.(47) درین سفر، زینب، دختر نبی(ص)(48) و فاطمه زهرا(س)، همسر امیرمؤمنان، دختر دیگر آن حضرت نیز مثلا مهاجران فی سبیل الله به اکانت میآیند.
همینطور می شود به حضور فعال زنان در بیعت کردن که یک فرمان تماماً سیاسی و اجتماعی بود اشاره نمود و نکته جذاب این که اولی بیعت نبی(ص) با مسلمانها به جهت حضور فعال بانوان به بیعت النساء جهانی شد.
در طول حکومت نبوی، زنان اذن داشتند نمایندگان خویش را به محضر پیامبر پروردگار بفرستند و سوای مسجد النبی کوهسنگی مشهد دخالت مردان، مطالبات خویش را مطرح نمایند. آنان سؤالات خویش را با رسول(ص) میان می گذاشتند و پاسخها را اخذ می کردند.
مثلا، ام سنان میگوید: ما زنان هم پا فرستاده آفریدگار(ص) در نمازهای آدینه و جماعت و اعیاد گوناگون کمپانی می کردیم.
به هر اکنون، رفتن زنان به مساجد برای ادای نماز، در بعد از ظهر رسالت امری معمولی و معمول بود و این رفت و آمد زمان قابل قبولی بود تا در مجالس علمی که از سوی بزرگان صحابه در مساجد برپا میشد حضور یابند.
تقریر و بی صدا معصومان(ع) در بعد از ظهر بعداز رسول(ص) دراین خصوص نیز از وجوه حجیّت اینگونه حضورهاست؛ چنان که در حین امام علی(ع) خانواده آن حضرت، یعنی دختر رسول(ص) و نوادگان دختری او در عرصه های متفاوت سیاسی و اجتماعی حضور جدّی داشتند. حضرت زهرا(س) پیشتازترین مخالف سیاسی علیه نظام خلافت سقیفه بود و بارها با خلیفه اولیه محاجّه کرد و اورا محکوم نمود. وی در مسجد خطبه خواند و زنان و مردان آن را گوش دادند. هیچ گاه امیرمؤمنان(ع) نسبت به حضور وی در مسجد و دیگر عرصه آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد های اجتماعی اعتراض نداشت و یا این که همانند بدون صدا آن حضرت در مقابل سعی سیاسی ام سلمه در امان از ولایت و نیز ام الفضل که در غزوات جمل و صفین شغل اطلاعاتی برای حضرت جاری ساختن می دادند.
مالک وسائل الشیعه احادیث گوناگونی را درباره حضور بانوان در عرصه های گوناگون اجتماع گردآورده و حالت و کیفیت کمپانی آنانرا در مسائل اجتماعی ذکر نموده است و از تمام احادیث بهاین سود میرسد که: برای زنان جایز میباشد که در مجالس عزا، ادای دستمزد عموم و یا این که تشییعجنازه از خانه خارج فرآیند و درین امور کمپانی نمایند، همچنان که حضرت فاطمه(س) و زنان ائمه اطهار(ع) در آنان کمپانی می کرده اند.(49)
بدین ترتیب، در شرایطی که احکامی محصور کننده در اسلام نسبت به زنان وجود داراست، هیچ وقت به معنای حبس زن در منزل و در نظرنگرفتن تواناییهای این نصیب از اجتماع در اداره جامعه و نقش آفرینی اجتماعی آنها وجود ندارد.
پیشین از دلایلی که تا کنون بدان استناد شد، احادیث متعددی (احادیث عام) از روش ائمه معصومان(ع) به ما رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد رسیده میباشد، بر اساس این که مسجد وابسته به تک تک عموم اعم از زن و مرد میباشد و تخصیص به مجموعه خاصی ندارد.(50)
افزون بر اینها، حضور زنان و مردان در مسجد، موجب زنده نگه داشتن شعائر الهی می گردد؛ چنان که ائمه اطهار(ع) تأکید و تشویق فوق العاده ای نسبت به رفت و آمد به مساجد و حضور دائمی در آن کرده اند؛ چون بزرگداشت شعائر آسمانی و گرامیداشتن دین فقاهتی آرم دینداری و پایبندی به مقدسات آن میباشد. این مطلبی میباشد که مشتمل بر بخش اعظمی از باورهای فقهی میگردد که از آن مجموعه میباشد احترام به مساجد، روزه داری و روزهای ویژه ای را روز ها الله نامیدن؛ چنان که امام خمینی آنها را یوم الله می خواندند. وی کرامت و برتری اماکن مقدس را این سیرتکامل ذکر می نمودند: در شرع مقدس اسلام بسیار پیشنهاد گردیدهاست که نماز را در مسجد بخوانند و عالی از تمامی مسجدها، مسجدالحرام میباشد و سپس مسجد رسول(ص) و سپس مسجد کوفه و شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد سپس مسجد بیت المقدس و آنگاه مسجد جامع هر شهر و آن گاه مسجد محله، آنگاه مسجد بازار میباشد.(51)
با ورود دین اسلام به جمهوری اسلامی ایران ،مدل جدیدی از معماری به عنوان معماری اسلامی در کشور ایران صورت گرفت. بعد از ظهور اسلام، معماران مسلمان کارایی نمودند تا از اصول و اعتقادات اسلامی در آثار خویش فایده گرفته و هنری را ارائه دهند که از کارها عبادی و اعتقادی آنها صورت می گرفت. معماری اسلامی برگرفته از زبان قرآن است و یکیاز عناصر مسجد النبی کوهسنگی مشهد مهم نماد دهنده ی عمق غنای فرهنگ وتمدن اسلامی میباشد و نمودهای آن را می قدرت در مساجد آن مجال روئت کرد.در واقع یکی از رموز پایداری اصول دین اسلام در کشور ایران،ساخت مساجد بوده است . تزیین در هنر اسلامی، پیوسته جایگاهی رفیعی داشته است . هنر تزیین هم قادر است صورت را زینت بخشد و هم فی نفسه از حیث زیبایی شناسی دارنده ارزش باشد . در واقع مشاجره معماری اسلامی سوای پرداختن به تزئینات آن ناقص می باشد چون تزئینات جزء لاینفک معماری اسلامی میباشد و قسمت عمده ای از معماری اسلامی به تزیینات تخصیص یافته است .کاشی کاری یکی از تاثیرگذارترین هنرها در معماری اسلامی بهحساب میآید که در نامونشان بخشی به موادسازنده و تزئینات آنها، نقش ویژه ای داشته میباشد و با طرح ها و رنگهای ترکیبی متفاوت هدف ها هنر اسلامی را متحقق رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد کرده است. نقطع ی عطف این هنر را می قدرت در بناهای شاخص فرصت صفوی مشاهده نمود. این نوشتهیعلمی به محاسبه نقش کاشی کاری در معماری اسلامی بخصوص در زمان صفویه میپردازد و با تحقیق شاخص ترین بنای آن زمان، مسجد روضه خوان لطف الله که به واسطه عظمت، خصوصیت های فرمی و به انگیزه تزییناتی که بر سطح آن وجود دارد، از سایر گنبدها متمایز میباشد، ذکر می نماید که تزئینات در مساجد تنها به زیبایی ظاهری نمی پردازند بلکه می توانند تداعی کننده و نمود جلوه هایی از فضای قدسی باشند.
مسجد روحانی لطفالله که آمیزهای بینظیر از نقش و اسلیمی است یکی ازاز دیگر از بناهای باشکوه شرق میدان امام خمینى (ره) است که در مقابل قصر فرمانروا عباس صفوى(عالى قاپو) واقع گردیده است.
این مسجد به فرمان سلطان عباس صفوى سازه گردیده و به اسم فقید بزرگ «لطفالله عبدالکریم میسى» یکى از فقهاى امامیه نامیده گردیدهاست که اصلیت وی از جبل دلیل لبنان میباشد و روزگار صفوى به جمهوری اسلامی ایران آمده بود.
سازه به نقلی دارای اسم و رسم پس از این که ازبکها محل اقامت روحانی لطفالله را در قزوین اشغال کردند آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد پاد شاه عباس وى را به نزد خویش فراخواند و او مکتب و همین مسجد را که به اسم وی جهانی شد سازه بنیان و به مجال 17 سال شغل بناى ساختمان مسجد ادامه پیدا کرد.
این مسجد که یکى از زیباترین اثر ها تاریخى شهر اصفهان به شمار مىرود داراى گنبدى است که از باطن و خارج با کاشىکارىهاى زیبا پوشیده گردیده میباشد
این گنبد روى تعدادی طاق کنگرهدار مرتفع پایدار است و با آیهها قرآنى تروتمیز گردیده و در فراز آن دایرهاى وجود دارد که داراى منافذى با تزیینات فلزى میباشد و براى روشنایى و تهویه به عمل مىرود.
این گنبد با نقشهای اسلیمى بسیار ظریفى تزیین گردیده است که در قشر خارجى به یک ستاره هشتگوش شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد ساخته گردیده از کاشىهاى معرق رنگارنگ منتهى مىگردد.
سوره مبارکه شوری، آیه شریفه 51:" وَمامَکَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْیا این که أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ" : وبرای هیچ بشری به این شکل نخواهد بود که خداوند با وی تکلم نماید مگر از روش وحی یا این که از پس پرده. دراین آیه اینجانب وراء عفاف یا این که از پشت عفاف صحبت زدن یا این که مانند کلام زدن مسجد النبی کوهسنگی مشهد آفریدگار درکوه طور با حضرت موسی علیه السلام میباشد و یا این که اینجانب وراء عفاف و حجاب تعبیری از رویای صادقه میباشد.(به عبارتی، ج18، ص117ـ 115 )
8 ـ سوره مبارکه مطففین، آیه شریفه 15: "تمامّا اِنَّهُم عَن رَبِّهِم یَومَئِذٍ لَمَحجوبونَ" :به این شکل وجود ندارد (که آنان میپندارند)، بلکه اینان در آن روز از پروردگارشان محجوبند. (خواسته به با حجب و حیا بودن از پروردگارشان در روز قیامت محرومشان از کرامت قرب و رده میباشد، وشاید خواسته با حجب و حیا بودن از عفو خداست همین باشد). (به عبارتی،ج20، ص561).
همین آیهها مرتبط با عفاف و حجاب که در سوره های فوق الذکر(اعراف، اسراء، مریم، احزاب، صاد، فصلت، شوری و مطففین) اورده شده، معنی و برداشت ما از عفاف و حجاب از این نشانهها قرآنی، به این شکل استنباط می گردد که،کلاً عفاف و حجاب در چهار مفهوم به شغل رفته میباشد.(که درهمه مورد ها مضمون به عبارتی پرده و حائل میباشد)که عبارتند از:
1ـ عفاف به عبارتی اعراف میباشد، به عبارتی جای مرتفعی که فی مابین بهشتیان و دوزخیان کشیده میگردد.
2ـ عفاف به معنای پوشش و پردهای میباشد ولی خواسته پرده لجاجت و تعصب و خودخواهی آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد و غرور و جهل ونادانی و عناد و تقلیدهای کورکورانه میباشد.
3ـ عفاف و حجاب به معنای پوشش و پرده میباشد البته شاید این پرده ، پرده ای نامرئی ومجازی بوده باشد.
4ـ عفاف و حجاب به معنای حکمی اضافه بر پوشش میباشد که منحصربهفرد همسران رسول (صلی الله علیه وآله و سلم) بوده میباشد.
جلباب در قرآن
میدانیم که در قرآن کریم ومهربان درباره زنان پیغمبر دستورهای خاصی وارداتی میباشد . اولی آیه خطاب به زنان پیغمبر با این پاراگراف استارت میگردد:«"یا این که نساء النبی لستن کأحد اینجانب النساء"،یعنی شما با بقیه زنان فرق دارید.» اسلام التفات خاصی داشته میباشد که زنان پیغمبر چه در حین حیات آن حضرت و چه پس از وفات وی، در منزلهای خویش بمانند ، و درین جهت بیشتر منظورهای اجتماعی و سیاسی در عمل بوده میباشد.قرآن مهربان صریحا به زنان پیغمبر میگوید:«و قرن فی بیوتکن، یعنی در منزلهای خویش بمانید.» اسلام میمنظور میباشد «امهات المؤمنین» که خواه ناخواه احترام متعددی فی مابین مسلمانها داشتند از احترام خویش سوء به کار گیری نکنند، و احیانا ابزار عنصرها خودخواه و ماجراجو در مسائل سیاسی و اجتماعی رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد واقع نشوند. و چنان که میدانیم یکی «امهات المؤمنین» عایشه میباشد که از این فرمان سرپیچی کرد ، ماجراهای سیاسی ناگواری برای دنیا اسلام به وجود آورد. ( مطهری، 1391:ج 19،ص 431) . به هر حالا آیهای که در آن آیه، واژه « عفاف و حجاب » به شغل رفته آیه 53 از سوره احزاب میباشد که میفرماید: "وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ" یعنی درصورتی که از آن ها محصول و کالای آیتم نیازی مطالبه مینمائید از پشت پرده از آن ها بخواهید. «دراصطلاح تاریخ و حدیث اسلامی هر جا اسم « آیه عفاف و حجاب »آمده میباشد از جمله اورده شده پیش از نزول آیه عفاف چنان بود و پس از نزول آیه عفاف و حجاب اینگونه شد ، غرض شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد این آیه میباشد که مرتبط با زنان پیغمبر میباشد(نیشابوری،درست مسلم،1412ق، ج 4، ص151 - 148) ، خیر نشانهها 30 و 31 سوره نور و روشنایی که میفرماید:«قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ» و «قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ» یا این که آیه 59 سوره احزاب که میفرماید: «یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ».
اسلام و سلامتی و امنیت: امنیت کامل بر پایه ی روایات اسلامی از ویژگیهای جامعهی مهدوی در بعد از ظهر ظهور امام زمان (ع) معرفی گردیده است . این دستور آرم میدهد که جامعهای از نظر اسلام توسعه یافته هست که از این عنصر بهره مند باشد؛ چراکه بعدازظهر ظهور بعنوان جامعهی آرمانی اسلامی معرفی گردیده است. بر طبق احادیث دینی سلامت و امنیت مسجد النبی کوهسنگی مشهد دو آیتم از نعمتهای بلندمرتبه الهی هستند که تعبیر و تفسیر به نعمت بخوبی نشانگر منزلت این دو مقوله در اسلام است.
5- اسلام و ایجاد و شغل در اسلام: کوشش و همت قویا پیشنهاد شده است . اساسا بر مبنای قرآن کریم کار بهره حیات آدم ( سوره نجم / 39 ) و مسئله آفرینش انسان (بلد/4) میباشد.[19] فیلسوف شرقی علامه محمد تقی جعفری (ره) درباره منزلت کار در اسلام مینویسد:
«پژوهش لازم و کافی در آئین اسلام این قضییه را به طور کامل روشن میکند که شغل و همت در این دین انسانی، از حیث حد تحقیق به حدنصاب رسیده می باشد، هیچ مکتب و متفکری نخواهد توانست فوق ارزشی را که اسلام به فعالیت داده است مطرح کند».[20]
دین اسلام در کنار اهمیت به عمل که خود مورد موردنیاز برای تشکیل داد محسوب میشود، سرمایه را نیز بعنوان عاملی برای ساخت و ساز، مورد تاکید قرار میدهد. مال و ثروت در قرآن کریم ومهربان به عنوان عاملی برای تشکیل داد، مورد تاکید قرار می دهد . جنس و ثروت در قرآن مهربان به عنوان خیر و خیر معرفی شده ( سوره آل عمران /180 ) و راهکارهای مناسبی مانند وقف برای تجمع آن در جامعه اسلامی در راستای سازندگی جامعه قرارداده شده است و چنانچه میبینیم گاهی در اسلام کنز ثروت آیتم شماتت واقع شده مراد کنزی می باشد که از فایدهمند شدن جامعه جلوگیری میکند[21] و نه آنکه با قرار تصاحب کردن در مسیر ایجاد کرد، مولّد وجامعه را بهرمند میسازد.
6 - اسلام و مشارکت مردمی: قابلیت و امکان مشارکت و حضور مردم در صحنههای متعدد اجتماعی و سیاسی آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد از ویژگیهای جامعه مدنی شناخته می گردد . این مهم در جامعه اسلامی به عنوان یک اصل مسلم مورد تاکید اسلام هست و اصولا جامعه مدنی مطلوب ریشه در اسلام و فرهنگ وتمدن اسلامی دارااست.[22]
7- اسلام و نظم: نظم در بینش اسلام اصلی آیتم تاکید بوده و تا حدی آیتم توجه قرار گرفته که روایات دینی آنرا در کنار تقوای الهی به رسمیت می شناسند.
مسلمانان از اولیهِ ظهور اسلام که به صورت جدی بر تحصیل تاکید داراست، در مسیر دانش و علم قدم برداشتند که شاهد روشنی بر این داعیه، وجود پژوهشگران و مخترعان فراوان مسلمان در منطقهی علم ها طبیعی و غیر طبیعی است. مورخ و متفحص انگلیسی «مونتگمری وات» به گزارش «بارون» تالیف کننده نصیب ستارهشناسی و ریاضی ها کتاب به جا مانده اسلام، درخصوص اختراعات و علمهای مسلمین اینسیرتکامل مینویسد: «اعراب واقعا چیزهای بزرگی در دانش و علم بدست آورده بودند. آنها اعداد را آموختن دادند، گرچه مبتکران آن نبودند اما بنیانگذار دانش اکانت فعلی شدند. اعراب به صورت قابل مراعاتای دانش جبر را توسعه و گسترش داده و به طور دانش دقیقی عرضه نمودند، همینطور دانش هندسه بدست آن ها شالوده گذاری شوید. ... اینها دربین یونانیها وجود نداشته است ... .[5]
مسلمین خلال آنچه «بارون» ذکر داشته در زمینه علم ها طبیعی مختلف دیگری نظیر طب، معماری، نجوم، شیمی، جانورشناسی، هنر، دارو شناسی و همینطور در حیطه علم ها غیر طبیعی مانند فلسفه، حرف، عرفان و کردار صاحب و مالک نظر و دارنده اکتشافات و اختراعات فراوان بودهاند، تا جایی که کتاب تاریخ فتوحات اسلامی در اروپا نوشتهی «شکیب ارسلان» از پروفسور «دالماس» از اساتید کالج شهر «مونت پلیه» که علم ها و معارف اسلامی را مبنا برخی علم ها جدیدداشته اینسیرتکامل مینویسد:
«فرهنگ مسلمان ها منحصر به فرد به رشته معماری ونقش و نگار ساختمان ها و مساجد پرشکوه وجود ندارد، بلکه مشمول شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد بسیار از علم ها و معارفی میگردد که پایه علم ها جدید بخصوص گیاه شناسی و پزشکی میباشد».[6]
به عنوان مثال پژوهشگران مسلمان میتوان به محمدبن زکریای رازی طبیب و حکیم اهل ایران و صاحب ابداعاتی در عرصه ی طب و کم یاب، ابن سینا فیلسوف و حکیم اهل ایران، علی بن عباس اهوازی مالک کتاب «الکتاب الملکی» در طبّ، زهراوی، جراح پر رنگ مسلمان، اصمعی وجاحظ از جانورشناسان مسلمان و «کندی» فیلسوف عرب، اشاره نمود.
ولی برخی می کوشند کل توسعههای علمی مسلمین را وام دار بعد از ظهر ترجمه و کپیبرداری از اثرها یونانیان قلمداد نمایند. این امر در حالی میباشد که به سند تاریخ، اکثری از این علم ها و فنون خلاقیت خویش مسلمان ها بوده میباشد. برای مثال این مفاد میاقتدار به دانش جبر و داروسازی اشاره نمود. خوارزمی از پژوهشگران رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد اسلامی، کسی میباشد که جبر را بعنوان یک دانش جداگانه مبناگذاری کرد و اولین کتاب را دربارهی جبر و مقابله نوشتن کرد.[7] «جرجی زیدان» مولف مسیحی در زمینه ی فن دارو سازی مسلمین نیز اینگونه نوشته هست:
میگویند امریکا برای دستگیری «نوریگا» در پاناما از این نوع موسیقی بهره برد. اکنون هم میگویند ایالات متحده در نبرد نفت برای تسلیم کردن سربازان عراقی از این نوع موسیقی هواخواهی گرفته و هم پا با پیامهائی نشانه بر تسلیم شدن بوسیله بلندگوهای توانا در جناح ها پخش می نماید. این نحوه دنیای شرک بود.
اما رسول اسلام در تبلیغ خویش هیچگاه از روشهای انحرافی و مغایر مدرسه به کارگیری نمیکرد. حتی در صورتی مقدمات آن از طرف سایر افراد آماده گردیده، آنرا بر هم میزد و عموم را بواقعیات آشنا می ایجاد کرد به عنوان مثال زمانیکه «ابراهیم» فرزند پیامبر الله در حین حیات وی خدانگهدار معاش ذکر کرد مسجد النبی کوهسنگی مشهد تصادفاً آنروز آفتاب گرفت، و عموم اینرا اعجاز ای برای رسول تلقی کردند و گفتند دریافت کردن آفتاب بخاطر مرگ فرزند نبی بوده، فرستاده تا داستان را شنیده عموم را در مسجد عده کرد و فرمود:
«ای عموم آفتاب و ماه دو علامت از نماد های خداوندند، بفرمان وی جنبش می نمایند و فرمانبردار دستور وی میباشند معاش و مرگ کسی در نور و روشنایی آن ها مؤثر وجود ندارد (برای مرگ انسانی بدون نور نمیشوند) هنگامیکه ماه و خورشید بگیرد نماز ایات بخوانید بعد از آن از منبر پائین آمد و با عموم نماز ایات خواند.
امام امت در ارتباط با همیت دعوت به تبلیغ و طریق تبلیغ و تفاوت تبلیغات ما و دیگر افراد میفرماید:
و اعتنا داشته باشید که فراتر چیزی که قادر است این انقلاب را در اینجا به ثمر برساند و در بیرون صادر نماید تبلیغات میباشد، تبلیغات درست، آنچه که است، هیچ مبالغه نکنید، ما متاعمان یک متاعی میباشد که محتاج به مبالغه وجود ندارد، به عبارتی سرپوش هائی که دیگر افراد روی محصول ما گذارده اند، به عبارتی لاف هائی که تبلیغات سوء و ضد ما منتشر کرده اند. شما همانها را با آن پیکار فرمائید و مسائل اسلامی هم همانطوری که می باشد و آن چیزی که ملت ما از نخستین خواست وی بوده میباشد و هم اکنون هم به عبارتی را تعقیب می نماید و آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد انشاءالله ابعاد هم دنبال همین معناست و به پیش خواهدبرد، در تبلیغاتتان همین معانی را در بیرون منعکس نمائید و گشوده می بایست بعد ها هم ادامه بدهید در یک مواردی که مایحتاج میباشد بایستی سفارتخانه های ما یک راءس تبلیغات باشد و متأسّف معدود بوده میباشد این، به تازگیً شاید یک کمی باشد تبارک در بخش اعظمی از وقت ها هیچ نبوده میباشد، در بعضی وقتها به ضدش هم در بعضا جاها بوده میباشد می بایست تمامی اینها دقت بشود و این تبلیغاتی که در رأس کلیه کارها میباشد برای پیشبرد هدف های یا این که دوری از هدف های، این تبلیغات را شما دامنه دارش نمائید و هرچه بیشتر انشاءالله برنده باشید بهاین مقاله والا».
پژوهش کارداران ضلالت و هدایت و اعتنا به آن ها در تبلیغ:
یک مبلغ می بایست دقیقاً عامل ها ضلالت و انحراف همینطور نقطه های مثبت اجتماعی را برای پرورش دولت ها بداند و جامعه خویش را بر پایه ی آن عامل ها استیناف بدون نقص کند و آنگاه نرمافزار های تبلیغی را با اعتنا بدین بررسیها اجرا دهد.
استدلال عقب ماندگیهای جامعه متبوع را فهم و شعور نماید- و در صورتیکه هدف وی هدایت شخص میباشد نقاط کم عقل و عقب ماندگی آن شخص را استیناف نماید و برای زدودن آن در عملکرد باشد، از جملهً جامعه ای که ضعف و خرابی وی جهل یا این که اختلاف طبقاتی میباشد بایستی بعد از معلوم شدن آن محورها صرفا روی آنها انگشت نهاده گردیده و گفت رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد و گو گردد و مشاجره در محورهای دیگر که بی رابطه با جامعه متبوع میباشد عمل کنسل و بیهوده میباشد، هم اینگونه در صورتیکه در شخص گزینه اشاره نقطه ضعف بی ایمانی یا این که جهل وجود دارااست بایستی بر به عبارتی محورها توکل گردد.
امام رضوان الله علیه در بیاناتش روی نقاط ضعف عموم کشور ایران توکل کرده و کارایی کرده است که آنچه بعنوان نقطه های کور انحراف میباشد بگشاید و لغزشگاههای فکری را زایل و مبنا های آزادی و استقلال فکری را بنیانگذاری نمایند در طول امام یکی معتقدات برخی عوام باور به وجود فرمان روا تحت عنوان ادله ثبات و توان و حیات جامعه بود و نیز خوشبینی نسبت بغرب که در حالتیکه غرب خلا، هیچ سیرتکامل پیشرفتی نداشتیم.
این نظریه که تا آنان نباشند و ما تعلق نداشته باشیم نمی توانیم قدمی برداریم (از خویش بیگانگی) و این که اسلام تنها برای آخرت میباشد و نمی تواند عالم را اصلاح نماید و ده ها نظریه انحرافی دیگر.
ما در لابلای لغت ها امام اصول عوام زدائی و خرافه زدائی را در جهت زدودن این ضعف ها و بقیه نقطه های ضعف اجتماعی دیگر میبینیم که در صدد اصلاح برآمده و در جایگاه ازبین بردن ابهام و انحراف صحبت به فی مابین آورده اند.
«آنهایی که میگویند که ما برای دستمزد انسان چه و مجلس حقوق و دستمزد آدم صحیح کردیم، از این صحبت ها، ببینند اینها با آدم چه جور خلق و خوی کردند. کجا حق آدم را به وی دادند. یکیاز بشرها ما بودیم دیگر، ما هم یک گروه ای آدم هستیم، پنجاه و چندین سال میباشد که ماها یادمان میباشد، همگی حقوق و دستمزد مارا از دربین بردند، کلیه چیزمان را از در میان بردند همین هایی که دعوی می نمایند حقوق و دستمزد انسان، همین ها فوج فوج انسان را میکشند و فریاد میزنند دستمزد آدم. نآگاه هنگامی در جمهوری اسلامی ایران نصیری را میکشند یا این که شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد اشکار را میکشند، سروصدا بلند می نمایند چرا کشتید... اینها آدم را نمی شناسند، چه تا حقوق و دستمزد انسان را.»[21]
اجرا ضد انسانی کارتر در لوای انساندوستی
«این سی و پنج میلیون بشر بمیرند (اعلام محاصره اقتصادی از طرف کارتر) برای یک نفر (سلطان) که شما
علما ، تمامی بر این نظرند که جایز وجود ندارد کافر وارد مسجدالحرام خواهد شد و همینطور دیگر مساجد، به حیث فقهای شیعه .
متفحصّ حلی، تعبیر و تفسیر به (عندنا) دارااست.
صاحب و مالک جواهر در تفصیل آن مینویسد:
(این تعبیر و تفسیر در تحریر و کنزالعرفان نیز آمده و غرض از آن، جماعت امامیه میباشد، چنانکه در مسالک تصریح به اجماع گردیده و مسجد النبی کوهسنگی مشهد در منتهی، به مذهب اهل بیت منسوب شده میباشد.)
هدف آن میباشد کهاین اجماع، با تعبیرهای گوناگونی در سخنان فقهاء آمده و فقط در مسالک، تصریح به اجماع گردیدهاست.
(لایجوز دخول الذمی المسجد باجماع الامامیه.) [۴۶]
کلیه فقهای امامیه بر این نظرند که کافر ذمی جایز وجود ندارد وارد مسجد گردد.دقت به چندین نکته، نادرستی و بی محور بودن اجماع را مینمایاند:
۱. روضه خوان طوسی ، خیر در بر خلاف و خیر در مبسوط، به اجماع تمسک نکرده میباشد، با آنکه شیوه وی، بویژه در کتاب بر خلاف، بر این میباشد که به خیال و خاطر رویا رویی با بینش فقیهان اهل سنت ، همچون آنها به اجماع تمسک میجوید، از این روی، ادعای اجماع درخلاف زیاد به چشم می خورد و این، باعث گردیده، شماری از فقهاء به اجماعهای بر خلاف، اعتبار متعددی نمیدهند و میگویند اینها اجماعهای علی القاعدهاند.
زیرا روضه خوان موازی اهل سنت قرار داشته، میمراد موازی طریق خویش آنها عکس العمل نماید.
با این درحال حاضر، دراین مورد نامی از اجماع فقهای شیعه به فی مابین نمیآورد.
۲.اکثری از پیشینیان، این مسأله را مطرح نکردهاند، تا نظرها نمایند، بویژه آنانی که به تعبیر و تفسیر آیت اللّه بروجردی ، روششان این بوده میباشد که مسائل را همچنانکه از معصومان (ع) میگرفتهاند، دست نخورده برای ما نقل نمایند، مانند: روضه خوان صدوق در هدایة و مقنع، روحانی موثر در مقنعه، روضه خوان طوسی در نهایه، سلار بن عبدالعزیز در مراسم آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد و ابی الصلاح حلبی در کافی و… اولیه توشه روحانی طوسی این مسأله را در کتابهای استدلالی خویش مطرح کرد و دیگرافراد به تقلید از وی، به اجمال و شرح به مورد پرداختهاند.بنابر این، چهطور میاقتدار ادعای اجماع کرد؟
۳. علامه مجلسی ، [۴۷] ناروایی ورود یهود و نصارا به مسجد، به معروف نسبت میدهد:
(ولی ممانعت الیهود والنصاری فهو علی الوجوب علی المشهور.)
افزون بر این، به فرض وجود اینگونه اجماعی، گواهی آن معین میباشد.
حداقل، احتمال دارااست که سند داشته باشد (محتمل المدرک) طبیعی میباشد که اعتباری نخواهد داشت.
متفحص اردبیلی ، بعداز آنکه ادعای اجماع مذهب اهل بیت را از (منتهی) نقل مینماید، مینویسد:(والمستند فی الجملة هو الآیة.) [۴۸]
ممکن میباشد هدف وی از این پاراگراف، بی توجهی به اجماع باشد و یا این که کناره زدن بدینکه اجماع مدرکی میباشد و گواهی آن هم، به عبارتی آیه شریفه میباشد.
دارای شهرت بودن ناروایی ورود کافران به مسجد، در بالا اسلام شماری از فقیهان بر این باورند که ناروایی ورود رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد کافران به مساجد بین مسلمانها صدر اسلام، دارای اسم و رسم بوده میباشد.
علامه در تذکره، این آوازه را از برهانها قرارداده و بر آن شاهدی از تاریخ ارائه داده میباشد:
(ولأن منعهم کان مشهوراً، دخل ابوموسی علی قدمت و معه کتاب اکانت عمله فقال قدمت ادع الذی کتبه لیقرأه قال انه لایدخل المسجد قال ولم لایدخل؟ قال لأنه نصرانی فسکت. و هو یدل علی شهرته بینهم.) [۴۹]
چون ناروایی ورود کافران به مسجد (در بالا اسلام) دارای اسم و رسم بوده میباشد.
ابوموسی با محل کار حسابرسی کارهایش بر قدمت وارد میگردد.
قدمت میگوید: مولف را بگو بیاید آن را بخواند.
ابو موسی می گوید: وی به مسجد نمیآید.
قدمت میگوید: چرا؟
می گوید: زیرا مسیحی میباشد.
قدمت ساکت میگردد.
این نشانه دهنده آوازه ناروایی ورود کافران به مسجد، بین آنها شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد میباشد.
بسان همین حرف را صاحب و مالک جواهر، با استناد بهاین زمینه تاریخی داراست و آن را شاهدی بر صحت مدعای خود میداند. [۵۰]
تعداد صفحات : 0