تزیینات آجرکاری در منار مسجد جامع مسجد النبی کوهسنگی مشهد اردبیل ، محل اتصال ساقه به گنبد و محرابی آجری دیده میشود.
آجرچینی منار دارنده تنوع خاصی میباشد و هر بخش آن به شیوه خاصی اعمال شدهاست.
از اساس تا طول 3/75 متری خشت چینی افقی میباشد و هر رج به تناسب بندها صورت گرفته سپس با یک رج که شرایط باند دیوایدر داراست از آجرچینی استوانه بدنه غیر وابسته میشود.
بدنه به طور جناقی و خفته راسته (افقی عمودی) میباشد و تا طول 2/52 متری همین نحوه ادامه مییابد و مجدد با یک رج حد فاصل در نصیب فوقانی منار و در طول 5/27 متری نوع خشت چینی به عبارتی نحوه افقی میباشد.
نصیب بالای مناره استوانه ای آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد میباشد و زیر هشت ضلعی کهاین بخش حداکثر دو متر طول داراست.
تنوع در خشت چینی منار مسجد جامع اردبیل مرتبط با خالق اساسی بوده زیرا در عین تعدد و چندگونگی از نظم خاصی شامل است. اینک قسمت فوقانی و نصیب ماذنه منار فرو ریخته و از منار عصر سلجوقی مسجد جامع اردبیل هشت متر بیشتر باقی نمانده میباشد.
بر منار در محل اتصال گنبد به ساقه ترکهای منشوری صورت، یک سری ستون آجرچینی افقی عمل شدهاست.
به جهت اینکه معماری بعد از ظهر رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد سلجوقی تحت عنوان مثال ی خوب مدل آجری بی آلایش طبقه بندی گردیده می قدرت این احتمال را اعطا کرد کهاین منار وابسته بدین زمان باشد.
منار مسجد جامع اردبیل همینطور در نصیب جنوبی گنبدخانه و در سمت راست محراب گچبری، بقایای محرابی آجری وجود دارااست که به لحاظ میرسد این محراب وابسته به مسجد ماقبل سلجوقی (مسجد شبستاندار) و قبل از مجال تاسیس گنبدخانه باشد.
کف آن نسبتاً 1/30 متر تحت خیس از کف محراب فعلی میباشد. بر پایه ی عامل ها مختلف فیزیکی و شیمیایی و آجرهای این محراب به گذر زمان مجال متلاشی گردیده اند ولی ملات شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد آن مانده میباشد.
کاروانسرای سلطان عباسی کرج یکیاز مسجد النبی کوهسنگی مشهد ارزشمندترین کاروانسراهای کشور ایران که در قبلی در شاهراه ابریشم و امروزه در قسمت مرکزی شهرستان کرج در استان البرز قرار گرفته میباشد.
کاروانسرای پاد شاه عباسی, در شاهراه ارتباطی شرق به غرب مرزو بوم یعنی خراسان به قزوین و تبریز قرار گرفته میباشد, این سازه وابسته به زمانه صفویه و در طول حکومت سلطان سلیمان صفوی فی مابین سالهای 1078 تا 1109 هجری قمری به مدل چهار ایوانی, مدل متداول زمانه صفویه ایجاد شده است.
این سازه در تاریخ ۲۲ فروددین آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد ماه ماه سال ۱۳۵۶ با شماره ۱۳۶۸ در فهرست اثرها ملی جمهوری اسلامی ایران تصویب شد.
فرمان روا عباسی کرج بنایی سنگی آجری و دارنده بیشتراز 3000 مترمربع مساحت و با تراس میانی ۹۰۰ متر مربع میباشد.
کاروانسرای پادشاه عباسی کرج به طرز چهار ایوانی تاسیس شده است.
ورودی کاروانسرا از تراس شمالی میباشد.
جناح شمالی کاروانسرای سلطان عباسی کرج که نمای اساسی سازه نیز میباشد در نصیب جنوب غربی و غرب میدان و ورودی کاروانسرا نیز در جناح شمالی آن قرار گرفته میباشد.
پیرامون ایوان میانی آن ۲۱ حجره حیاطدار برای استراحت مسافران و پنج بارانداز برای محافظت متاع و جایگزینی ملازمان و نگهبانان کاروانها در حیث گرفته رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد شده است.
با دقت به کثرت کاروانیان حادثه می افتاده که یا این که کاروانسرا مالامال می گردیده و یااینکه برخی کاروانیان دیر به محل کاروانسرا می رسیدند پس این حجره ها این قابلیت و امکان موقت را برای این مجموعه از کاروانیان آماده می کرده که در تامین کاروانسرا شب را به صبح برسانند .
اصطبل های متبوع به طور ال صورت در چهار کناره پیاده سازی گردیده اند و در محل قرارگیری حیاط ها جدا میشوند.
محل ورودی ۲ اصطبل از هشتی ، ۲ اصطبل از دو کناره ضلع جنوبی ایوان و اصطبل پایان نیز از محل تراس جنوبی میباشد
یک آبگینه سنگی در میانه جاده و دو پاد شاه نشین درجهت شرقی و غربی قراردارد که حالا قسمتی از این آبگینه در پایین کف فعلی مدفون شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد است
بعداز ورودی وارد هشت یا این که مسجد النبی کوهسنگی مشهد هشتی یا این که کریاس می شدند. هر یک سری که در بیشتر مواقع صورت آن هشت ضلعی میباشد، البته این به معنی هشت (عدد ۸) وجود ندارد و هشتی هایی به صورت مربع و دیگر صورت ها نیز داریم. خواسته از هشتی فضایی میباشد که از فضاهای داخلی منزل خارج آمده و صرفا جایی میباشد که با خارج منزل رابطه داراست.
این محیط آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد و راهروهای پیچ در پیچ منتهی به ایوان های اندرونی و بیرونی، بازدارنده روءیت کرد اشخاص نا آشنا به باطن حریم مقدس خانواده می گردیدهاست. تولید تانی، تقسیم فضایی و فضایی جهت انتظار از عملکردهای دیدنی این عنصر میباشد. هشت ضلعی هایی که در معماری سنتی کشور ایران بکار می رفته اند و در هشتی های منزل هم مصرف شده عبارتند از:
ا- هشت گوش بدون رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد نقص ۲- هشت ونیم هشت ٣- نگینی 4- کشکولی
باطن هشتی موادسازنده معماری اهل ایران مختلفی مثل سكو، چراغداران و برای رفتن به فروار (اتاق بالای هشتی) پله ای در لحاظ گرفته می شدهاست. پوشش های هشتی ها نیز بسیار متنوع و معمولاً با عمل بندیهای بسیار زیبایی پوشیده گردیده شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد است.
مدل معماری پارتی ( اشکانیان ) دومی مسجد النبی کوهسنگی مشهد مدل معماری سنتی اهل ایران میباشد. قبیله پارت یک کدام از از اقوام نژاد آریایی اهل ایران میباشد که مملکت آنها آغاز شمال خراسان بوده میباشد. مدل معماری پارتها را به معماری اشکانی هم میشناسند.
مدل معماری پارتی به معماری گفته می گردد، که پس از حمله اسکندر در جمهوری اسلامی ایران معمول گردیده و در عصر اشکانی و ساسانی صدر اسلام و در برخی نقاط حتی بعداز اسلام تا قرن سوم و چهارم هجری ادامه داشته میباشد. که متأسفانه آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد اثرها پاره ای از زمان نخستین معماری پارت ها در کشورایران به مکان مانده میباشد. بعداز حمله اسکندر، یونانی ها عملکرد داشتند که به طوری ذوق وسلیقه و تمدن خویش را بر ایرانیان زور نمایند.
همانگونه که میدانیم، معماری و هنر یونانی به خیال و خاطر نازکی و نظم و تزیین آن در زمان تاریخ معماری اروپا در چند عصر آیتم تبعیت قرار گرفته میباشد، ولی این مختصات کمکی به تنوع نمیکرد و در غایت، از فرمولهای به دست آمده، عدول نمی کرده و به همین ادله وضعیت رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد تکرار را در پلان و صورت بناهای یونانی میبینیم.
پروفسور امیه ،خاورشناس بلندمرتبه فرانسوی گفته بود که به عده ای که دوستدار هنر میباشند ، سفارش میکنیم نخستین به یونان بروند و سپس به کشورایران، زیرا در جمهوری اسلامی ایران تنوع در بناها حتیدر یک عصر تاریخی به نیکی مشاهده میشود. بر عکس آنچه که در یونان شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد به طور تکرار به چشم می خورد.
معماری این بنای تاریخی مشهد مسجد النبی کوهسنگی مشهد مانند بقیه بناهای معماری اهل ایران یک معماری درونگراست.
یک ایوان تبارک در قسمت بیرونی کاروانسرا پیاده سازی شدهاست که پیرامون آن حجره ها و غرفه های تجاری جای کار کسبه بازار میباشد.
ایوان کوچکتر در ضلع شرقی سرای تاریخی عزیزالله اف ایجاد شده است که در واقعیت نصیب محرمانه کاروانسرا را تمجید نموده است یا این که آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد به نوعی اندرونی سازه را صورت میدهد و با در کوچکی به گذرگاه همسایه شیوه پیدا می نماید.
در معماری کاروانسرای عزیزالله اف در گذر مجال تغییرات چندانی صورت نداده میباشد به جز یکسری الحاق مازاد در قسمت داخلی سازه کهاین الحاقات تغییرات کلی در معماری مهم کاروانسرا تولید نکرده میباشد.
این بنای تاریخی در سه طبقه ایجاد شده است که به انگیزه ذیل بودن سطح سرای عزیزالله اف از سطح کوچه، نمای بیرونی این ساختمان دو طبقه رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد به حیث میرسد و طبقات اولیه و دوم نسبت به طبقه همکف یه خرده عقب نشینی دارا هستند.
از سایر خصوصیت های این بنای تاریخی بالکن های درست شده در چهار وجه این کاروانسراست که کلیه این بالکن ها مشرف به ایوان مرکزی یا این که به عبارتی قسمت بیرونی کاروانسرای عزیزالله اف میباشد که تمامی این بالکن ها در چهارگوشه ساختمان بوسیله راه و روش شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد پله به یکدیگر رویکرد داراهستند.
در معماری صفوی هنر گچ بری مسجد النبی کوهسنگی مشهد وارد طریق های خاص شدهاست، به نحوی که زیباترین مقرنس بندی های گچی با موادسازنده متفاوت بخصوص مقرنس بندی های طاس و نیم طاس یار با نقوش گل و گیاه با اشکال تیغه های گچی دالبری زینت نصیب کاخ های شاهی به شایسته ترین صورت ممکن گردیدهاست.
درین در میان می شود به پدیده های پر ارزش مقرنس قطار ، کاربندی ها و یزدی بندی های گچی بسیار شگرف کاخ هشت پردیس و راز درب بازار قیصریه آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد در اصفهان بخصوص دالبرهای تیغه منقوش از ظروف متفاوت همانند تنگ و سبو مقرنس بندیهای طاسه دار گچی در تالارهای پادشاه نشین و موسیقی کاخ بهتر قاپو اشاره داشت.
نقاشی در بناهای معماری صفویه
در معماری صفویه از رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد خشت در بخش اعظمی از بناها بخصوص کاروان سراهای بسیار توسعه یافته فرصت در صورت داخل شهری و خارج شهری در یک یا این که دو طبقه با طرح های بسیار جامع و با اسکلت سازیهای بسیار اصولی و در مواقعی نماسازیهای دل انگیز از نقوش اشکال دست چین های خفته، راسته، کلوکبندان، حصیری، جناقی، سم آهویی، گل برگردان،گل انر گل و اکثری دیگر عالم را عمیقاً متوجه خویش ساخته شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد میباشد.
در حوالی صحن حجره هایی ، به دور مسجد النبی کوهسنگی مشهد تا بدور مکتب سپهسالار را در بر گرفته اند. این حجره ها در دو طبقه واقع گردیده اند و به صورت کلی ۶۰ عدد میباشند که نسبت به حجره های مدرسه های بهتر دیگر بزرگتر و پرنور خیس میباشند. در سردر هرمورد از حجره ها برنامه ای بدیع و جداازهم از یکدیگر مقرنس کاریهای خوشگل تزئین یافته میباشد. استاد ها
استاد ها که محل تشکیل درس علم طلب ها محسوب می گردیده اند. که دوتا آن در دو طرف شبستان تابستانی قرار و متصل به آن میباشند. معلم دیگری نیز وجود داراست که از دو معلم دیگر بزرگتر بوده و در پشت حیاط شمالی جایدارد. دنباله حیاط شمالی که گلخانه زمستانی مکتب آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد بهتر بوده از سال ۱۳۱۰ هش به سالن سخنرانی، درس دادن، وعظ و داشته تبلیغ تبدیل شدهاست و اکنون این سالن، محل دارالقرآن و بسیج گروه میباشد.
سالن چهل شیر مکتب سپهسالار
یکیاز دیگر از بخشهای سازه که در دورهای متأخرتر ( حدود ۵۰ سال بعد از آن خیس ) و در کنج شمال غربی سازه تشکیل شده ، سالن ردیف داری به اسم چهل شیر است که در راءس آن و در بین ۸ ردیف سنگی ، آبگینه سنگی نسبتا بزرگی وجود داراست که محل وضوخانه بوده رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد میباشد.
بدور این مخزن ، چهل شیر فلزی وجود داشته که بواسطه بودن همین تعداد شیر به چهل شیر مشهور گشته میباشد آب این مخزن از آب قنات تأمین می شدهاست و به روایتی آب انبار مسجد محسوب می گردیده و آب آن به مصرف آشامیدن می رسیده شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد میباشد.
ورودی
مکتب غیائیه خرگرد دارنده یک مسجد النبی کوهسنگی مشهد ورودی اساسی با سردری رفیع در اواسط ضلع شمال شرقی میباشد که در قاعده و طول از سطح نما خارج زده و با تزئینات کاشی آبیرنگ و سپید یادآور ذوق و سلیقه تیموری در نماهای پرشکوه میباشد.
سردر ورودی درون یک هشتی مربع میگردد که یک طبقه طول آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد داراست با طاق کلمبوس کاربندی که مستقیماً به تراس و دهانه های دو طرف دیگر به هشتی تالارهای گنبددار پشت نمای مکتب غیاثیه خرگرد منتهی میگردند.
صحن
جناح اساسی نمای داخلی مکتب غیائیه خرگرد رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد رو به سمت شمال شرق میباشد که جز در مبنا ورودی که به صحن میرسد، باهم ارتباطی ندارند. ضرباهنگ نسبتاً یکنواخت نتیجه ها از حجره ها و ایوانچه های ( پیش فضای حجرات ) شبیه را، تراس والا و مرتفعی در اواسط هر نما میشکند. این چهار تراس، که از کناره نما خارج زده و دو اساس تقارن طرح را تمجید می نمایند، بر استحکام هندسه طرح شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد صحن میافزاید
کاروانسرای مرنجاب به صورت قلعهای مسجد النبی کوهسنگی مشهد مربع صورت به مساحت ۳۵۰۰ متر مربع میباشد که شش ساختمان بلند در دیوارهای آن درنظرگرفته شده میباشد.
· محورهای این کاروانسرا از سنگ و ملاط ایجاد شده است.
· مصالح مستعمل در کاروانسرای مرنجاب از گچ و خشت میباشد.
· باطن کاروانسرای مرنجاب حیاطی آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد به بعدها ۳۰ در ۲۰ متر میباشد که بدور تا به دور آن را ۲۹ اتاق در آوردهاند که با چندین پله از کف ایوان به آن میرسند.
· در پشت اتاقها هم سرسرای بزرگی برای اصطبل پیشبینی گردیده بود مسافران بتواند اسب ها و قاطرهایشان را آنجا نگه بدارند.
· کاروانسرای مرنجاب دارنده قنات آب شیرین نیز است.
· در حوالی کاروانسرای مرنجاب حوضچه آبیرنگ به ارتفاع ۵۰ متر و پهنا ۱۵ متر جایدارد که درختان بید و گز آن را محدود کردهاند و با آب قنات کاروانسرا لبریز رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد می شود.
· در بالای این کاروانسرا سنگرهایی به مراد دیدبانی ساخته بودند که حدود ۵۰۰ پاسدار دارای سلاح وظیفه پاسداری و نگهداری از قلعه را داشتند.
· ۴ ساختمان بلند در کنارههای کاروانسرای مرنجاب و دو تا هم روبروی هم، در وسط دو دیوار که سازه را به زیبایی و دوام قابل توجهی رساندهاند.
· نقشه سازه از بخش اعظمی جهات مشابه به ساختمانهای قصر بهرام و عینالرشید سیاهکوه میباشد و پیدا میباشد که اقامتگاهی برای قوافل بوده اما بنای مرنجاب جدیدتر از شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد بناهای مذکور میباشد و پیشینه پیشاصفوی ندارد.
بازاری خطی میباشد که در جهت طولی مسجد النبی کوهسنگی مشهد پرورش نموده است و فضاهای همگانی را در دو سوی خویش جا داده میباشد.
همه فضاهای بازار کرمانشاه با هم مرتبط بوده اند و در دو طرف راهرو های خطی معماری این بازار را صورت داده اند
تکوین این راهروها سبب این گردیدهاست که خلال نگهداری رابطه فضاهای اساسی و فرعی با یکدیگر مسیر طولی بازار نیز نگهداری گردیدهاست
ریتم تکان صورت گنبدی و منحنی در سقف بازار به واسطه نوگیرهای دایره ای صورت از نقاط نظم معماری بازار کاشان بهحساب میآید
وجود کاروانسراهایی در سوا آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد رسته مهم که موجب ساخت و ساز همجواری شغل های سازگار در دادو ستد بازار گردیدهاست از انسجام و یکپارچگی اقتصادی بازار خبر میدهد.
راسته بازار های دارای اسم و رسم گروه عبارتند از:
بازار بزازها، بازار صندوق سازها، بازار بنکدارها، بازار آهنگرها، بازار زرگرها، بازارحوری آباد، بازار کلوچه پزها، بازارحلبی سازها، بازارصحاف ها، بازارمسگرها، بازار توپخانه و …
حجره های بنا شده در بازار کرمانشاه در طبقه همکف نقش یک مغازه را داشتند که در آن ها مال عرضه میشد. در حالی که حجره های طبقه فوقانی بیشتر تحت عنوان رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد دفتر یا این که فضای اداری تجارتخانه گزینه بهرهبرداری قرار می گرفت و در تحت حجره هایی که از سطح معبر فراتر بودند انبار می ساختند.
قیصریه عمادالدوله که در راسته بازار صندوق سازها قرار داشت دفتر کار صنعتگران و پیشه وران کارهایی دقیق مانند بزازان، عشق بندان، گوهریان و…بوده میباشد
از سرا یا این که کاروانسرای های کهن بازار کرمانشاه میتوان به سرای نماینده قانونی الدوله، سرای تازه، سرای خرمافروش ها و سرای اصفهانی ها اشاره نمود که هنوز هم شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد مانده میباشد.
مساجد بازار عبارتند از مسجد جامع، عماد الدوله، سود مهدوی و بنکدارها.
تعداد صفحات : 0