مسجد جامع سنگان خواف يكي از جاهای مسجد النبی کوهسنگی مشهد جذاب و تاریخی خواف در استان خراسان رضوي میباشد. در اين محتوا کوشش گردیده‌است تا به عمر، معماري، تزئينات و نشانی مسجد جامع سنگان خواف از مساجد کشور ایران، انگیزه ذوزنقه شكل مسجد جامع قدیم سنگان، معرفي شهرستان خواف، شرايط بازديد از مسجد جامع قدیم سنگان از مساجد جامع جمهوری اسلامی ایران، شایسته ترین فصل براي بازديد از مسجد جامع قدیم سنگان، جاهای جالب در حدود مسجد جامع قدیم سنگان، جاهای جالب خواف، جاذبه‌های طبیعی شهرستان خواف و اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي خواف پرداخته شد‌ه‌است.
مسجد جامع سنگا
عمر مسجد جامع قدیم سنگان
عمر مسجد جامع قدیم آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد سنگان به زمان‌ي خوارزمشاهیان مي‌برسد. اين بناي تاريخي با شمار‌ي تصویب ۱۹۲۶ در سال ۱۳۷۶ در فهرست اثرها ملی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده میباشد. اکنون اين مسجد برخلاف پیشین كاربردي ندارد.
معماري مسجد جامع سنگان خواف
سبك معماري مسجد جامع سنگان خواف به سبك معماري مساجد دو ايواني میباشد. اين سبك از اواخر قرن ششم هجري قمري وارد ايران شد‌ه‌است. از آنجا كه آغاز اين سبك به ايران از استان خراسان بوده میباشد، لذا به آن سبك خراساني مي‌گويند. سادگي و بي‌آلايشي در طراحي مسجد، پلان مستطيل شكل، پرهيز از بيهودگي و ردیف‌هاي متفاوت بدور تا بدور رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد حياط مركزي از ويژگي‌هاي سبك خراساني میباشد.
مساجدي مثل مسجد جامع گناباد، زوزن، پردیس و مسجد رقه مثلا مساجد دو ايواني خراسان می باشند. اين مساجد در دو سمت ايوان قبله و ايوان مقابل قبله يا دو تراس شرقی و غربی، حیاط ورودی، ایوان ورودی، کفش‌کن و گنبد‌منزل، دو شبستان دارا‌هستند.
اکنون اين مسجد یک تراس در ضلع غربی دارااست. تراس ضلع شرقی در مقابل تراس قبله، بر تاثیر زمین‌لرزه تخریب گردیده است و شبستانی مکان آن تاسیس شده است. اين شبستان با چوب درختان كاج پوشيده گردیده‌است. در درب چوبي ورودي در شمال شرقی واقع گردیده است. در درب ورودي اين مسجد مقرنس‌هاي بی آلایش گچي به دیده مي‌خورد.
كوچه‌هاي دور و بر اين مسجد به طور ساباط بودند كه متاسفانه بيشتر آن ها تخریب گردیده‌اند كه فقط دو كوچه سابات‌ها باقي ماند‌ه‌اند. سابات‌ها يا ساباط‌‌‌ها بناهاي نصفه پوشیده می‌باشند. كاربرد سابات‌ها شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد براي ايجاد سايه در محيط گرم و کویری بودند كه در اين مسجد نيز درست شده بودند. شوربختانه در معماري ايراني ديگر خبري از سابات‌ها يا ساباط‌‌‌ها نيست.
با اعتنا به عمر و سبك معماري، مسجد جامع سنگان خواف در وضعيت مناسبي قرار ندارد و نيازمند بازسازی میباشد تا اين مسجد تحت عنوان ميراث اين ديار مراقبت خواهد شد.
مسجد جامع سنگان خواف يكي از جاهای مسجد النبی کوهسنگی مشهد جذاب و تاریخی خواف در استان خراسان رضوي میباشد. در اين محتوا کوشش گردیده‌است تا به عمر، معماري، تزئينات و نشانی مسجد جامع سنگان خواف از مساجد کشور ایران، انگیزه ذوزنقه شكل مسجد جامع قدیم سنگان، معرفي شهرستان خواف، شرايط بازديد از مسجد جامع قدیم سنگان از مساجد جامع جمهوری اسلامی ایران، شایسته ترین فصل براي بازديد از مسجد جامع قدیم سنگان، جاهای جالب در حدود مسجد جامع قدیم سنگان، جاهای جالب خواف، جاذبه‌های طبیعی شهرستان خواف و اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي خواف پرداخته شد‌ه‌است.
مسجد جامع سنگا
عمر مسجد جامع قدیم سنگان
عمر مسجد جامع قدیم آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد سنگان به زمان‌ي خوارزمشاهیان مي‌برسد. اين بناي تاريخي با شمار‌ي تصویب ۱۹۲۶ در سال ۱۳۷۶ در فهرست اثرها ملی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده میباشد. اکنون اين مسجد برخلاف پیشین كاربردي ندارد.
معماري مسجد جامع سنگان خواف
سبك معماري مسجد جامع سنگان خواف به سبك معماري مساجد دو ايواني میباشد. اين سبك از اواخر قرن ششم هجري قمري وارد ايران شد‌ه‌است. از آنجا كه آغاز اين سبك به ايران از استان خراسان بوده میباشد، لذا به آن سبك خراساني مي‌گويند. سادگي و بي‌آلايشي در طراحي مسجد، پلان مستطيل شكل، پرهيز از بيهودگي و ردیف‌هاي متفاوت بدور تا بدور رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد حياط مركزي از ويژگي‌هاي سبك خراساني میباشد.
مساجدي مثل مسجد جامع گناباد، زوزن، پردیس و مسجد رقه مثلا مساجد دو ايواني خراسان می باشند. اين مساجد در دو سمت ايوان قبله و ايوان مقابل قبله يا دو تراس شرقی و غربی، حیاط ورودی، ایوان ورودی، کفش‌کن و گنبد‌منزل، دو شبستان دارا‌هستند.
اکنون اين مسجد یک تراس در ضلع غربی دارااست. تراس ضلع شرقی در مقابل تراس قبله، بر تاثیر زمین‌لرزه تخریب گردیده است و شبستانی مکان آن تاسیس شده است. اين شبستان با چوب درختان كاج پوشيده گردیده‌است. در درب چوبي ورودي در شمال شرقی واقع گردیده است. در درب ورودي اين مسجد مقرنس‌هاي بی آلایش گچي به دیده مي‌خورد.
كوچه‌هاي دور و بر اين مسجد به طور ساباط بودند كه متاسفانه بيشتر آن ها تخریب گردیده‌اند كه فقط دو كوچه سابات‌ها باقي ماند‌ه‌اند. سابات‌ها يا ساباط‌‌‌ها بناهاي نصفه پوشیده می‌باشند. كاربرد سابات‌ها شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد براي ايجاد سايه در محيط گرم و کویری بودند كه در اين مسجد نيز درست شده بودند. شوربختانه در معماري ايراني ديگر خبري از سابات‌ها يا ساباط‌‌‌ها نيست.
با اعتنا به عمر و سبك معماري، مسجد جامع سنگان خواف در وضعيت مناسبي قرار ندارد و نيازمند بازسازی میباشد تا اين مسجد تحت عنوان ميراث اين ديار مراقبت خواهد شد.
پدر افضل الدین مرقی که بود؟